Кицаш

Сиха даха хий фордах кхийттадац.


Везар велча, велхар даьннад.


БоргIалах Iаха енна котам яьттIай.


Кхийрачох турпал хиннавац.


ЦIи ца йийзача, кIур ихабац.


Дошлорг

ОагIой бутт (ба) - декабрь.
Седкъий дагардер (ва) - звездочёт.
Баскилг (да) - кузнечик.
Хамхе (я) - горное село Хамхи.
Тирк (да) - река Терек.

Доврбиканаькъан Роза

йоазонхо

Дувцар

Фаьлгех тешаш ца хинна йиIиг

Дукха ха яр Фарида фаьлгех ца теша. ХӀанз-м из кхоалагIча классе ягӀар, из-м фаьлгех, шоллагӀча классе ягӀача хана а, тешацар. «Наха, шоашта дага а деха, яздаь да уж», - аьннадар цо, ший ийслагӀча классе ягӀача йишийга, шийга фаьлгаш деша хьайна аьлча. Йишас чӀоагӀа  дешар уж. Шийна книжкаш хьаэца эхь а хеташ, Фаридайга дайтар цо. «Хоза амасти дувца фаьлг балахь сона», - оалар цо, Фарида книжкай цӀа долча йодача хана.

Фаридай-м лорий книжкаш деша безам бар. 

- Со лор хургья, дика лор, наха дарба дергда аз, беррига унахой тоабергба, цӀаккха а цамогаш хургбоацаш, - оалар цо ший наьнага.

Бакъда лорий книжкаш зӀамигача алапашца яздаь дар, бӀаргсиношца мара Ӏодешалургдацар. 

- Хьона хьалха да уж деша, йоккха хилча дешаргда Ӏа, - аьлар цунга книжкаш хьателачо. Фаридайна из хала хетанзар, цо кхета а дацар уж.

- Фарида, ер ба хьона беза фаьлг, - аьнна, кхайкар цунга йиша, - боргӀала къамарга фийг эттаб, са ца а доаккхалуш. Лор веза цунна.

- Со боргӀалий лор яц, аз наха дарба дергда, - оал цо, цӀагӀара ниӀ дӀа а къовлаш. Циска цӀогӀа хоз цунна. Лохе Ӏохьежача, наӀара юкъедаха циска тӀод гу йиIига. 

- Ва…Ӏайха ниӀ дӀакъовлача хана, лохе Iохьажа мегаргья хьона, - оал цхьанне. Из йиший оаз яцар. Цу тайпара оаз Фаридайна хеза а яцар. ДӀа-юха хьож Фарида. 

- Малав Ӏа лехар? Со да хьона хьога лувр? - хезар цунна лохера. Фарида Ӏохьежача, цунга лувр циск дар. - БӀара ца а хьежаш, Ӏайха лозадаьча са тӀодага хьажа, де дезаш дола дарба а де цунна, лор хила гӀерташ ма лелий хьо, - аьлар цунга циско.

Фарида Ӏолохеяьлча, циска тӀод бокъонца лозадаьдар, наӀара юкъедихьа. Сиха, циск мархӀа а делла, цӀагӀа чуйод Фарида. Шийна нанас ийцача аптека яшкилга чура боамби, йод а хьекха, циска аьтта тӀода тӀа булл цо, тӀаккха бинтаца дӀадехк тӀод.

Циско хьекхача тӀаьдача метто сомаяьккхар Фарида.

ДӀа-юха хьежача, саг вацар цӀагӀа, циск а дацар. - ГӀанахьа ца гуш а дац хӀама, - оал цо ше-шийца, ела а еле. ТӀаккха арайоал. Хоза малх бар ара хьежаш. ЙоккхагӀа йола йиша, гаьнах йисача гударга тӀа а хайна, ший когаш шийна кӀал а дехка, фаьлгаш дешаш ягӀар. Гударга юххе дагIа циск дайра Фаридайна. Бинтаца дийхка дар цун аьтта тӀод. Лозадаьча тӀода мотт а хьекха, Фаридайна бӀарахьежар из. Циск шийна бӀарахьежача, Фаридайна хийтар, цо шийга бӀа тоӀабича санна. Хийтар е ишта дар из?