Кицаш

Сиха даха хий фордах кхийттадац.


Везар велча, велхар даьннад.


БоргIалах Iаха енна котам яьттIай.


Кхийрачох турпал хиннавац.


ЦIи ца йийзача, кIур ихабац.


Дошлорг

ОагIой бутт (ба) - декабрь.
Седкъий дагардер (ва) - звездочёт.
Баскилг (да) - кузнечик.
Хамхе (я) - горное село Хамхи.
Тирк (да) - река Терек.

Хамхой Жимсари

йоазонхо

Дувцар

Соте соалоз

Ше сомавоаллашехь: 

- Ма сийрда я укх цӀагӀа! - аьнна, сихха кора дӀатӀаведар  Соти. Еррига аре кӀай яр: цӀеной тховнаш, котамий горинг, лоалахой бешамаш. ГӀадвахар а цецвалар а вӀашагӀъийра кӀаьнка, лоа диллад аьнна, из хоза кхаъ хьанга боаккхаргба ца ховш, нана-цӀагӀа Ӏочуведар из.

- Нана, нана, корах арахьажал, мел хоза я цига!..

- КӀоаргга лоа диллад вайна!

- Дайнадий хьона?

- Дайнад, - аьнна, елалу нана.

- Со зӀамига йолча хана, сона а хулар цӀай, ара лоа диллача.

- Нана, со Ӏалихан волча ваха воагӀа,- аьлар Соте.

- Сабарде, Соти, кхувргда хьа из волча ваха, цкъа Ӏо а хайя, худар даа хьайна, чай а мала, - йоах нанас.

- А, а, Ӏалихана аьннадар сога, хьайна сол хьалха лоа дилла бӀаргагойя, со сомаваккхалахь, аьнна.

ДӀакхайда ший кийи полтуви хьа а ийца, араэккх кӀаьнк.

Дукха ха ялалехь, чувоагӀа из, шийца новкъост воалавеш.

Цу хана хоза локъамаш яь йоаллар Аьсет - Соте нана.

- Ӏоховша бераш, гӀаьххьа хьаяьнна локъамаш а дӀайха худар а да вайга, хӀама даа шоашта, - аьлар цо, уж хьачубоаллашехь а.

- Ӏуйре дика хийла хьа, даьци! - аьлар кӀаьнка.

-  Дукха вахалва, Iалихан, хьавел, хьалмагӀавалал.

- А, а, даьци, укхаза Ӏохов со, - наӀара йистегӀа латтача гӀанда тӀа Ӏолохвелар кӀаьнк.

Шоаш дуача хӀаманца дукха бала боацаш, лоа дувцаш, шоаш тахан дергдар дувцаш, дагабувлаш бар гӀадбаха кӀаьнкаш.

Дика хӀама диа, чай менна сихха хьалгӀайтта, арабаьлар уж.

- Оаш фу леладу? - аьнна, шоашка хаьттача а дӀахазанзар царна.

Царна тӀехьа корах арахьежача Аьсета яйра, коа юккъе латта ши соалоз. Кхетадир нанас мел чӀоагӀа хьийжаб уж Ӏанга, мел чӀоагӀа сатийсад цар лоа дарга…

Цу дийнахьа сарралца, соалозаш хийхкар кӀаьнкаша.

Эггара массагӀа Соте соалоз яр, хӀана аьлча, ахканна латташ мукхъюаргйоацаш, даьтта хьийкхадар цунах Соте.

- Соте соалоз йоагӀа шоана, хьаходовлалаш, - аьле, юкъ-юкъе цӀогӀа тохар бераша.

Дуккха бераш гулделар цу дийнахьа гув тӀа. ДукхагӀа вашагӀ мел кхет, сакъердамегӀа ма хетий берашта ловзаш. Соалозаш хийхкачул тӀехьагӀа, лай мажаргех лайзар уж, шоай гув лорабергболаш, лай мунда а йир цар. Иштта хоза дӀадихьар бераша Ӏан хьалхара кӀиранди.